Fransız baget ekmeğinin kültürü ve zanaatı, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütünün (UNESCO) Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’ne alındı. Bagetin ilgili listeye alınması için yapılan başvuru metninde, söz konusu geleneksel Fransız ekmeğinin, un, su, tuz ve maya olmak üzere sadece dört malzemeden yapılmasına rağmen her fırıncının ortaya benzersiz bir ürün çıkarabildiği belirtildi.
Fransızlar, mutfaklarının vazgeçilmezlerinden olan baget ekmeğini günün her öğününde tüketebiliyor. Özellikle tereyağ ve reçel sürülen baget dilimleri, Fransa’da kahvaltı sofralarının değerli bir lezzeti sayılıyor.
Uğruna kuyruklarda beklenilen ekmek
Paris’te fırıncılık yapan Hamza Boussai’ye nazaran, “Bagetin iyi olabilmesi için unun iyi olması gerek.” Bunun yanında hamurun ne kadar yoğrulduğu ve akabinde ne kadar dinlendirildiğinin de kıymetli olduğunu lisana getiren Boussai, “Büyükbabam Tunus’un en iyi fırıncılarından biriydi. Sanırım bu iş benim genlerimde var” diyor, hazırladığı hamurları 280 derece ısıtılmış fırına verirken.
Ekmekler yaklaşık 20 dakika sonra üzerlerinden yayılan dumanlarla fırından çıkarılıyor. Boussai’nin fırınında her gün 240 civarında baget üretilmekte. Müşteriler sabah ve öğlen saatlerinde fırının önünde uzun kuyruklar oluşturuyor. Kimilerine nazaran Fransa, dünyada, insanların ekmek için istekli olarak günde iki sefer sıraya girdikleri tek ülke. Fırından yeni çıkmış, sıcacık bir bageti ucundan koparıp yemeden meskene kadar götürmek, pek çok Fransız için epeyce güç bir durum. Esasen klâsik olarak da “baget bıçakla kesilmez, koparılır” deniyor halk ortasında.
Fırından taze çıkmış olan ünlü Fransız baget ekmekleriFotoğraf: DW
Baget ve metro çalışanları efsanesi
Bir efsaneye nazaran, uzun ve ince biçiminden ötürü kolay kırılabilen baget ekmeği, Paris metrosunun inşaatında çalışan emekçiler arbede ettiklerinde birbirlerine ziyan verebilecekleri ekmek bıçaklarını yanlarında taşımasınlar diye üretilmiş. Fakat tarihi gerçekler, şimdi 18. yüzyılda “flüt” ismi verilen emsal bir ekmeğin Paris’te satıldığını ortaya koyuyor. 1920’de tartısı 80 gram olan ve 0,30 franktan satılan baget günümüzde 250 gram yükünde ve satış fiyatı yaklaşık 1 euro.
UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’ne bir ürünün kendi değil, onunla ilgili gelenek ve zanaat alınıyor. Söz konusu listeye şu ana dek dans, tiyatro, müzik gibi alanlardan yaklaşık 500 madde dahil edilmiş durumda.
Ahlat taş işçiliği de lisetede
UNESCO’dan Salı günü yapılan açıklamada da, klâsik Ahlat taş işçiliğinin Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’ne alındığı bildirilmişti. İlgili açıklamada, “geleneksel Ahlat taş işçiliğinin, volkanik Ahlat taşının çıkarılması, estetik açıdan kendine özgü işlenişi ve metotlarına dayandığı” tabir edilerek, bu taşın işlenmesinde el üretimi araç gereçlerin kullanıldığı vurgulanmıştı.
AFP / ET,BK
