Moskova yönetiminin geçtiğimiz Temmuz ayında sadık sevkiyatlara izin veren “Karadeniz Tahıl Girişimi”nden çekilmesinin ardından, Ukrayna’nın tahıl ihracatı için tüm Avrupa Birliği (AB) rotalarına ihtiyacı var. Ancak Polonya başta olmak üzere AB içindeki bazı ülkeler, öncelikle kendi çiftçilerini korumak amacıyla 15 Eylül’de sona erecek olan yasağın uzatılmasını istiyor.
Brüksel, beş Doğu Avrupa ülkesinin kendi pazarını koruma talepleri konusunda Ukrayna’ya yardım edilmesi gerektiğini de düşünüyor. Bu durum AB yönetimini karar konusunda ikilemde bırakıyor.
Ukrayna tahılının AB pazarına satışının yasaklanmasına öncülük eden Polonya, Macaristan, Romanya, Slovakya ve Bulgaristan bu sürenin uzatılmasını istiyor.
AB gümrük vergisinden muaf olan Ukrayna tahılı, yerli üretime göre daha ucuza satın alınabiliyor.
Ukrayna’nın mesafe açısından yakınlığı, söz konusu beş ülkede Kiev’den daha fazla tahıl alımına yol açarak bu ülkelerde yerel satışların azalmasına yol açtı.
Yerel pazarda mahsullerin birikmesi ve başta Polonya olmak üzere beş ülkedeki çiftçilerin protesto etmesi nedeniyle fiyatlar düştü.
Yasağın uzatılması talep ediliyor
Bu yılın nisan ayında Polonya ve Macaristan, Ukrayna’dan tahıl ve diğer gıda maddelerinin ithalatına sınırlarını tek taraflı olarak kapattı.
Mayıs ayında AB, Polonya, Macaristan, Romanya, Slovakya ve Bulgaristan’ın buğday, mısır ve yağlı tohumların yurt içi satışını 5 Haziran’a kadar yasaklamasına izin verdi; bu yasak daha sonra 15 Eylül’e kadar uzatıldı.
Yasağın en azından yıl sonuna kadar uzatılması talebi 19 Temmuz’da bu beş ülkeden geldi. AB yönetimi, depolama kapasitesi ve hasat sonuçları gibi verileri elde etmek için Eylül ayında yasak kararını gözden geçireceğini ve dolayısıyla yasağın devam edeceğini açıkladı. bekleme başladı.
Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda, 14 Ağustos’ta yaptığı açıklamada, hükümetin Ukrayna tarım ürünleri ithalatına yönelik yasağı uzatacağını söyledi.
Sürekli olarak Ukrayna’ya destek verdiklerini belirten Duda, “Bir diğer konu -ki bu bizim en önemli yükümlülüğümüzdür- Polonya’nın çıkarlarını korumaktır. Dolayısıyla iç pazarın ve AB pazarının savunulması bizimle başlar.” Açıklamalarıyla yasağa desteğini bir kez daha dile getirdi.
Polonya Tarım Bakanı Robert Telus, 3 Eylül’de yaptığı açıklamada, “Polonyalı çiftçilerin çıkarları bizim için AB düzenlemelerinden daha değerli olduğu için Ukrayna tahılının 15 Eylül’den sonra Polonya’ya girmesine izin vermeyeceğiz” dedi. değerlendirmesini yaptı.
Telus, tahıl fiyatlarının düşük olduğunu ve depoların tahılla dolu olduğunu, bunun da durumu daha da karmaşık hale getireceğini iddia etti.
Bakan Telus, 7 Eylül’de yaptığı açıklamada, Avrupa Komisyonu’nu Ukrayna’dan tahıl sevkiyatını destekleyecek bir mali araç oluşturmaya çağırdı.
Telus, Polonya’nın “sert oynayacağını” ve konuyu gündeme getirmeye devam edeceğini söylemişti.
Aynı gün konuşan Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda’nın Dış Politika Baş Danışmanı Marcin Przydacz? halbuki??? “Burada tam bir abluka söz konusu değil. Bu tahıl Afrika’daki müşterilere ulaştırılacaksa oraya gidecek. Ancak bu tahılın AB iç pazarına kontrolsüz girmesine izin verilmeyecek.” dedi.
Polonya’nın 15 Ekim’de seçime gideceği için Ukrayna tahılının ülkeye girmesine izin vermek istemediği belirtilirken, çiftçilerden tepki geliyor.
Baltık ülkeleri müdahale etmek istiyor
Öte yandan Litvanya, Letonya ve Estonya’dan oluşan Baltık ülkeleri de kendi limanlarından geçen rotanın Ukrayna tahılına alternatif olabileceğini öne sürüyor.
Ancak Ukrayna’dan gönderilecek tahılın kara yoluyla Baltık limanlarına ulaşması da ekonomik açıdan cazip olan tahılı pahalı hale getiriyor.
Litvanya Devlet Başkanı Gitanas Nauseda, 7 Eylül’de Baltık Denizi liman koridorlarının geliştirilmesinin ardından yılda yaklaşık 10 milyon ton Ukrayna tahılının sevk edilmesinin mümkün olacağını söyledi.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy de dün yaptığı açıklamada AB ülkelerine tepki gösterdi. Tahıl ihracatına yönelik kısıtlamalara karşı olduklarını vurgulayan Zelenskiy, “Ukrayna ve Avrupalı vakıflar adına tahkim mahkemelerinde mücadele edilmesi gerekiyorsa bunu yaparız.” sözünü kullandı.
